Spoorloos

De inzending van Evelien Bijnen waarbij zij aan het einde van het filmpje in een doodskist terecht komt doet sterk denken aan de klassieker Spoorloos (1988) van regisseur George Sluizer. Rex en Saskia zijn op vakantie in Frankrijk. Op een parkeerplaats aan de route soleil raakt Saskia in gesprek met een Fransman die haar prompt ontvoerd. Vervolgens zien we de paniek van Rex en de zoektocht naar Saskia. Zij wordt echter niet gevonden ondanks de intensieve zoekactie van Rex. In de tweede acte van de film; de ontvoerder, dit blijkt een op het oog normale man, we zien zijn voorbereidingen op de ontvoering. In het laatste deel legt de ontvoerder contact met Rex. Hij vertelt hem dat hij degene is die Saskia heeft ontvoerd en biedt aan te vertellen wat er met Saskia gebeurde. Nu ontstaat er een bizarre situatie tussen ontvoerder en Rex. Je zou verwachten dat Rex meteen naar de politie zou stappen of beter, de waarheid er uit zou slaan, dat laatste had ik in ieder geval gedaan. Dit gebeurt echter niet, rex pakt de ontvoerder bij de strot maar deze geeft geen krimp, harder slaan zou je zeggen! De ontvoerder zegt dat hij voor immer zal zwijgen indien Rex hem bedreigt of naar de politie zal gaan.
De ontvoerder vertelt hem dat hij dit gedaan heeft om te zien of hij ermee weg kon komen, hij illustreert dit met een voorbeeld waarin hij als kind op een balkon stond en zich afvroeg wat er zou gebeuren als hij er vanaf zou springen. De enige manier waarop hij dit zou ervaren was door het daadwerkelijk te doen. Hij sprong dus en brak zijn been. De premisse van de film wordt hiermee onthult. Als Rex hem vraagt wat er met Saskia is gebeurt dan zegt de ontvoerder dat hij dat zal ervaren indien hij een koffie met slaapmiddel zal drinken, hij verzekert hem dat hij dat dan duidelijk zal worden wat is gepasseerd met mademoiselle Saskia. Rex kiest eieren voor zijn geld en laat zich verdoven. Als hij bijkomt blijkt hij zich in een doodskist te bevinden, na de aanvankelijke paniek barst Rex uit in een hysterische laatste lach. Het laatste shot in de film is de tuin van de ontvoerder waar naast elkaar twee struiken staan.

Deze film heeft destijds op mij een grote indruk gemaakt. Altijd als ik zo'n soort parkeerplaats oprij denk ik aan spoorloos en bekijk de daar aanwezige mensen met iets meer dan normale interesse. Wat beklijft is het gevoel dat het maar zo afgelopen kan zijn, dat het toeval kan bepalen dat je net de verkeerde tegenkomt. Later zien we dat de ontvoerder die al een tijdje op de loer is naar een slachtoffer het die dag eindelijk voor gezien houdt en dan toevallig Saskia tegenkomt. Het ingestudeerde regeltje waarmee hij zijn slachtoffer hoopt te lokken heeft hij niet nodig want Saskia is degene die het initiatief neemt. Hij improviseert, wat niet zijn sterkste kant is maar weet toch zijn doel te bereiken. Desondanks weten we pas in de laatste minuten van de film dat Saskia levend begraven is. Als kijker hebben we steeds meer informatie dan de hoofdpersoon maar niet veel meer. We weten dat de ontvoerder een verknipte man is, maar het is nog steeds mogelijk dat Saskia in leven is. Het dilemma van Rex is, meegaan met de ontvoerder en weten wat er gebeurde met alle mogelijke consequenties! Of het niet te weten en met deze onzekerheid verder te leven! Vanwege de verbeten speurtocht van Rex is het duidelijk dat hij voor optie 1 kiest, want bij optie 2; het weglopen en over te gaan tot de orde van de dag, was de film klaar geweest.
Natuurlijk was ik voor optie 3; zware mishandeling leidende tot een volledige bekentenis, gegaan!  Voor mij is dit dan ook een beetje het zwakke punt van het verhaal, er mag natuurlijk nooit en derde optie zijn. Maar meegaande in de flow van het verhaal is het toch acceptabel. Dat Rex zich toch laat verdoven en begraven past ook weer in de premisse: je weet alleen hoe het is als je het ook daadwerkelijk doet! Rex is ook een beetje slappe mooie man natuurlijk. Dat Saskia in het begin zegt dat ze droomde dat ze beiden in gouden eieren waren opgesloten vlak naast elkaar is in feite een vertaling van het einde. Script technisch is alles dan ook prima voor elkaar.  Terecht heeft deze bijzondere film dan ook verschillende prijzen gewonnen.